อิ่มท้อง โชคดี ร่ำรวย! 7 ชนิดของ ' อาหารมงคล-อัปมงคล ในวันตรุษจีน ' ที่คนจีนยึดถือทุกโต๊ะกินข้าว ❤

หนีห่าววว สาวๆSistaCafeที่น่ารักทุกคนค่า (♡˙︶˙♡)อีกไม่กี่วันที่จะถึงนี้ สาวๆ คนไทยเชื้อสายจีนทุกคนก็กำลังจะได้เฉลิมฉลองกับเทศกาลที่รอคอยต่อจากปีใหม่สากลอย่าง ' ตรุษจีน ( Chinese New Year ) ' ที่มีระยะเวลาระหว่างปลายมกราคมถึงกลางกุมภาพันธ์ถึงเวลาแล้วที่จะใส่กี่เพ้าแซ่บๆ ไปเดินย่านเยาวราช ดูการแห่สิงโต ขอพรที่วัด ถ่ายรูปให้ชิคลงโซเชียล, จับจ่ายซื้อของ ช้อปปิ้งโปรโมชันที่มีเฉพาะตรุษจีนเท่านั้น, รับอั่งเปาเหนาะๆ จากพ่อแม่และญาติผู้ใหญ่ที่เคารพรักซึ่งก่อนจะได้อั่งเปา หลายบ้านก็ต้องไป' ร่วมโต๊ะอาหาร 'กันก่อน จะที่บ้านหรือภัตตาคารจีนก็ได้ เพื่อรวมตัวถามไถ่สารทุกข์สุกดิบตลอดปีที่ผ่านมา สาวซิสหลายคนอาจไม่รู้ว่า แม้แต่อาหารและผลไม้ที่นำมาขึ้นโต๊ะ ก็ล้วนมีสัญลักษณ์ ความเชื่อและประเพณีที่ซ่อนไว้ทั้งสิ้น ทั้งในแง่ดีและแง่ร้ายถ้าผู้ใหญ่ไม่บอก ก็อาจจะเผลอเอาขึ้นผิดจนโดนเอ็ด อดอั่งเปาเอาได้!ในบทความนี้เราจึงมาบอกต่อ' 7 อาหารมงคล/อัปมงคล ในวันตรุษจีน ' ที่คนจีนเคร่งๆ เขายึดถือกันมากอะไรต้องมี และอะไรที่ห้ามมีบนโต๊ะอาหาร เราไปดูกันเลยดีกว่าค่า

1. ส้ม

หนึ่งในผลไม้อันดับต้นๆ ที่ถูกยึดถือว่าเป็น ' ของมงคล ' ในช่วงเทศกาลตรุษจีนต้องขอมอบให้ ส้มลูกใหญ่เปลือกหนาๆ แบบที่เห็นในพิธีไหว้เจ้า และส้มเขียวหวานลูกขนาดกลางที่มีสีส้มปนเขียว โดยส้มเขียวหวานจะแสดงถึงความร่ำรวย มั่งคั่ง และส้มลูกใหญ่เป็นสัญลักษณ์ของความโชคดี

ที่เป็นแบบนี้เพราะคำในภาษาจีนของสองคำนี้มีความ ' พ้องเสียง ' กัน ซึ่งตามหลักภาษาจีนแล้ว ค่อนข้างหายากที่เสียงอ่านของสองคำศัพท์ที่ต่างความหมายกันอย่างสิ้นเชิง จะสะกดได้ตรงกันค่ะ

ลักษณะภายนอกของส้มลูกใหญ่และส้มเขียวหวาน ยังมีสีส้มสดใส ซึ่งแสดงออกถึงความสุข อุดมสมบูรณ์ ร่าเริง มีโชคลาภ ยิ่งถ้ายังมีกิ่งก้านและใบติดอยู่กับผลส้มนั้น จะแสดงถึงความสมบูรณ์อย่างสุดๆ ในช่วงตรุษจีนส้มเหล่านี้จึงเป็นของตกแต่งหลักๆ บนโต๊ะอาหาร เพื่อแบ่งเพื่อนๆ และคนรู้จักกินร่วมกัน

บางครั้งเราอาจจะได้รับผลไม้เหล่านี้เป็นของฝากจากคนจีนด้วยนะ! ในทางกลับกัน ถ้าอยากหาของฝากดีๆ ให้คนจีนที่รู้จัก ผลไม้ชนิดแรกที่ควรนึกถึงก็คือ ' ส้ม ' นั่นเอง

2. เกี๊ยวต้ม ( Chinese Dumplings )

ในเทศกาลขึ้นปีใหม่ของชาวจีน หนึ่งในธรรมเนียมยอดฮิตคือ รวมตัวกันที่บ้านเพื่อทำ ' เกี๊ยวต้ม ( jiaozi ) ' ร่วมกัน ซึ่งเกี๊ยวชนิดนี้ถือเป็นอาหารที่ทำง่ายและมีความสนุกสนานในหลายขั้นตอน เช่นการทอด การต้ม การปั้น การจับจีบ

นอกจากคนจีนที่ชอบกินเป็นชีวิตจิตใจทั้งช่วงเทศกาลและวันทั่วๆ ไปแล้ว ชาวตะวันตกมากมายก็นับเมนูนี้เป็นของโปรดเช่นกัน ไม่อย่างนั้นร้านอาหารจีนในประเทศแถบนั้นคงไม่เฟื่องฟูหรอกใช่มั้ยล่ะ ><

เกี๊ยวชนิดนี้จะใส่ไส้เป็นผักประเภทผักกาดจีน ต้นหอมสับ เพิ่มรสชาติและโปรตีนให้อิ่มอร่อยขึ้นด้วยเนื้อหมูและเนื้อกุ้ง กินเป็นมื้อว่างหรือเครื่องเคียงในเมนูหลักอื่นๆ เช่น บะหมี่ ข้าวผัด ก็ได้ทั้งนั้น

ยังไม่หมด! ยังมีอีกธรรมเนียมหนึ่งที่คนจีนบางครอบครัวทำกัน คือสุ่มใส่เหรียญลงไปในเกี๊ยวหนึ่งชิ้น คนที่ได้รับเกี๊ยวห่อเหรียญนั้น ( โดยไม่กัดลงไปเต็มแรงจนฟันหักไปซะก่อน ) จะมีโชคชะตาที่ดีมากๆ ไปตลอดปีนั้นเลยละ

3. ปลา

หากพูดถึงอาหารมงคลอันดับท็อปๆ ที่ไปเยี่ยมบ้านคนจีนยากดีมีจนที่ไหน ก็แทบจะเป็นของ must have ที่ต้องมีทุกโต๊ะอาหาร เราขอยกให้ ' เมนูปลา ' ชนะแคมเปญนี้ไปเลย!

มีธรรมเนียมจีนบอกไว้ว่า ช่วงปีใหม่จีนต้องเสิร์ฟปลาให้คนทั้งบ้านได้กิน แต่ไม่ใช่กินหมดเหลือแต่ก้างนะ! ให้กินแค่ครึ่งเดียว และกินอีกครึ่งที่เหลือให้หมดในวันถัดไปค่ะ

คำว่าปลาในภาษาจีน ตรงกับคำศัพท์ที่มีความหมายว่า ' เหลือกินเหลือใช้ ' การที่ต้องเก็บอีกครึ่งไว้กินวันต่อมา เพื่อเป็นเคล็ดว่าจะมีกินมีใช้เหลือเฟือในวันข้างหน้า! เวลาคนจีนไปตลาดเพื่อนำปลามาทำอาหารเอง จะต้องเลือกปลาที่สดสะอาด ตาใส ไม่เน่าเหม็น และต้องเสิร์ฟทั้งตัว รวมถึงส่วนหางและหัวด้วย

ทิศทางในการวางจานก็สำคัญ! ควรหันทางหัวปลาไปหาผู้อาวุโสในบ้าน เพื่อแสดงถึงความเคารพนับถือ และถ้าหัวและหางปลาหันไปทางคนไหน ให้คู่นั้นดื่มด้วยกัน จะเป็นสัญญาณของความโชคดี

**ตามธรรมเนียม เด็กๆ หรือผู้ใหญ่คนอื่นจะเริ่มกินไม่ได้เด็ดขาด ถ้าผู้อาวุโสที่หันหัวปลาไปหายังไม่เริ่มกินก่อน! ถ้าต้องไปเยี่ยมบ้านคนจีน หรือไปทำความรู้จักบ้านแฟนคนเชื้อสายจีนช่วงเทศกาลนี้ รู้ไว้ก็ไม่เสียหายนะคะ

4. ผลไม้ที่มี ' เมล็ด '

' เมล็ด ' ถือเป็นสัญลักษณ์ที่สำคัญมากๆ ในการฉลองเทศกาลปีใหม่จีน เพราะหมายถึง ' ความอุดมสมบูรณ์ในการเก็บเกี่ยว ' เช่น เมล็ดทานตะวันหมายถึงการร่ำรวยด้วยทายาท หรือจะได้ผู้สืบสกุลเยอะๆ

โดยเฉพาะลูกชายและหลานชาย ซึ่งเป็นธรรมเนียมที่สำคัญของคนจีน ผลไม้หลายชนิดที่มีเมล็ด จึงนำมาวางขึ้นโต๊ะหรือเป็นวัตถุดิบทำอาหารเพื่อนำมากินช่วงตรุษจีนค่ะ

ผลไม้ชนิดหลักๆ ที่คนจีนกินกันเยอะ มักนำมาจัดกระเช้าขายให้เห็นกันบ่อยก็เช่นส้มลูกใหญ่ ส้มเขียวหวาน ส้มโอแตงโมและผลทับทิม โดยจะใช้เมล็ดจากผลไม้เหล่านี้เป็นวัตถุดิบหลัก! เมล็ดแตงโมที่ถูกย้อมด้วยสีแดงและเมล็ดดอกบัว จะนำไปใส่ในขนมหวานแจกแขกและเด็กๆ ที่มาเยี่ยมบ้าน

เมล็ดดอกบัวสีขาวเป็นสัญลักษณ์ของครอบครัวที่สุขภาพแข็งแรง และเมล็ดแตงโมสีแดงหมายถึงความสนุกและความสุขค่ะ ถ้าอยากเฮง! ลองกินขนมจากเมล็ดเหล่านี้สักชิ้นดูนะ

5. ผักชนิดต่างๆ

คนจีนถือเป็นชนชาติที่ชอบกินผัก และผักชนิดต่างๆ ก็นำมาทำเป็นเมนูมากมาย เพื่อขึ้นโต๊ะอาหารในช่วงปีใหม่ โดยตามธรรมเนียมดั้งเดิมจะใช้ส่วนรากของผักชนิดต่างๆ มาผัดรวมกัน เรียกว่า' Vegetarian's Delight, Jai หรือ Buddha's Delight '

เพราะปีใหม่จีนหมายถึงการเริ่มฤดูใบไม้ผลิ จึงเป็นโอกาสที่ดีในการเคลียร์ผักจากฤดูเก่าที่เก็บไว้ เพื่อทำที่เก็บอาหารให้โล่งรับผักสดจากฤดูใหม่ที่จะมาถึง

ถ้าอยากกินผักเพื่อเพิ่มโชคลาภถึงขีดสุด คนจีนจะใส่มอสสีดำ หรือ ' fat choy ' เพื่อดึงดูดความร่ำรวย, เมล็ดดอกบัวเพื่อเพิ่มความอุดมสมบูรณ์ และหน่อไม้เพื่อเพิ่มความแข็งแรงและอายุยืนยาว

ถ้ายังเฮงไม่พอ ผักชนิดอื่นๆ ที่แนะนำเพื่อความปังของดวงชะตาก็เช่น ดอกไทเกอร์ลิลลี่ ( tiger lily ), อินทผลัมสีแดง, ผักกาดจีน, และแห้ว ( ชื่อไทยอาจจะดูไม่เป็นมงคล แต่สำหรับจีนคือเป็นอาหารเรียกโชคเรียกลาภเลยละค่ะ )

6. อาหารสีขาวทุกชนิด

พูดถึงของมงคลไปเยอะแล้ว มาถึงอาหารที่เรียกได้ว่า ' อัปมงคล ' ในช่วงเทศกาลนี้กันบ้าง! เราขอมอบตำแหน่งนี้ให้ ' อาหารสีขาวทุกชนิด ' โดยเฉพาะเต้าหู้สีขาว ที่แม้จะเป็นวัตถุดิบหลักในอาหารหลายเมนูช่วงตรุษจีนก็ตาม

แต่หากพูดถึงเต้าหู้หรือของกินสีขาวเพียวๆ จะหมายถึงความอับโชค หรือร้ายแรงถึงขั้นเสียชีวิตได้เลย ในบางพื้นที่ของประเทศจีน สีขาวหมายถึงความยากจน ไม่มีจะกินจะใช้อีกด้วย

' สี ' เป็นสัญลักษณ์ที่สำคัญมากๆ ในช่วงเทศกาลนี้ และอาหารที่มีสีแดง สีส้ม สีเขียวหรือสีทองจะหมายถึงความเป็นมงคล เจริญรุ่งเรือง ซึ่งเป็นขั้วตรงข้ามของสีขาวในข้อนี้

นั่นคือสาเหตุที่ส้ม แตงโมและผลทับทิมเป็นผลไม้ยอดฮิตที่คนจีนมอบให้กันเป็นของขวัญนั่นเอง เพื่อความรู้เพิ่มเติม เราจะมาแนะนำสีหลักๆ ที่คนจีนค่อนข้างเคร่งและยึดถือกัน ดังนี้

สีขาว - โชคร้าย, ความตาย, การสูญเสีย, ความโศกเศร้าสีแดง - ความสุข, ความงาม, โชคลาภ, ความมีชีวิตชีวา, ความสำเร็จสีน้ำเงิน - การเยียวยา, ความเชื่อใจ, มีอายุยืนยาวสีทองหรือสีเหลือง - ความร่ำรวย, ความอิสระ, ยศศักดิ์, เจ้าขุนมูลนายสีเขียว - ความร่ำรวย, อุดมสมบูรณ์, การเกิดใหม่, ความสามัคคี, ความหวัง, การเติบโต

7. ถาดผลไม้แห่งความรุ่งเรือง ( Prosperity Tray )

ปิดท้ายกันที่ความสุขสมหวัง ด้วย ' ถาดแห่งความรุ่งเรือง ' หรืออีกชื่อคือ ' ถาดแห่งความสามัคคี ( Tray of Togetherness ) ' แม้จะดูเป็นชื่อหรูหรา แต่ที่จริงก็ถือถาดใส่ขนมมงคลมาแบบครบเซตนั่นเอง

ตามธรรมเนียมมักเป็นถาดแบบหกเหลี่ยมหรือถาดทรงกลม ซึ่งจะมีขนมตามธรรมเนียมจีนแท้ๆ 8 ประเภท ซึ่งตัวเลข 8 หมายถึงความรุ่งเรือง และขนมแต่ละชนิดก็มีความหมายสำคัญโดยเฉพาะในตัวมันเองค่ะ

ี

ขนมในถาดจะทำจากวัตถุดิบหลักๆ ตามประเพณีดั้งเดิม เช่น เม็ดแตงโมสีแดง, ถั่ว, แตงโมเชื่อม โดยไม่ได้นำไปแจกจ่ายเด็กๆ และแขกผู้มาเยี่ยมบ้านเท่านั้น แต่ยังจัดเตรียมขึ้นเพื่อรับซองอั่งเปา 8 ซองตามธรรมเนียมเก่าแก่ของจีนอีกด้วย

ขนมแห่งความรุ่งเรือง 8 ชนิดมีดังนี้

1. แตงโมเชื่อม - สุขภาพดี, อายุยืนยาว

2. มะพร้าว - ความสามัคคี

3. ส้มจี๊ดเชื่อมน้ำตาล ( Kumquat ) - ความเจริญรุ่งเรือง

4. แห้วเชื่อม - การรวมตัวกันของครอบครัว, ความสามัคคี

5. ลองกอง - ความอุดมสมบูรณ์ ( สำหรับคนที่ต้องการมีทายาท )

6. เม็ดดอกบัว - ครอบครัวใหญ่

7. ถั่วต่างๆ - มีชีวิตที่ยืนยาว

8. เม็ดแตงโมสีแดง - ความสนุกสนาน, ความอุดมสมบูรณ์

------------------------------------------------แม้ความเชื่อเรื่องโชคลางเกี่ยวกับอาหาร อาจเป็นสิทธิส่วนบุคคลของคนไทยเชื้อสายจีนรุ่นใหม่ ที่อาจไม่ได้เคร่งขนาดนั้นแล้ว ( โดยเฉพาะสายกิน!! ) แต่เพราะเป็นธรรมเนียมที่ทำตามกันมานาน บางบ้านก็อาจมีเครือญาติเยอะ มีคนหลายวัยที่ความเชื่อ ทัศนคติและแนวคิดต่างกัน เมื่อต้องมารวมตัวกันในแต่ละปี เพื่อเลี่ยงบรรยากาศมาคุหรือคำบ่นของเหล่าอาม่า อากง อาอึ้ม ก็เลี่ยงอาหารอัปมงคล แล้วสั่งอาหารมงคลดีๆ รสชาติอร่อยมากินร่วมกัน สร้างความสุขและเสียงหัวเราะกันดีกว่าเนอะ ><ก่อนจะลาจากกันไป ขอให้ตรุษจีนปีนี้เป็นปีดีๆ ของสาวซิสทุกคน มั่งคั่ง ร่ำรวย สุขภาพแข็งแรง และมีโชคลาภไหลมาเทมาเลยนะค้า วันนี้ขอลาไปก่อน ไจ้เจี้ยน ต้าเจีย!

Cr. 10 Chinese New Year Food Superstitions [recipes.howstuffworks.com]

https://recipes.howstuffworks.com/10-chinese-new-year-food-superstitions.htm