จะเรียกว่าโรคระบาด ก็คงไม่ผิด เพราะ"โรคซึมเศร้า"จัดว่าเป็นโรคยอดฮิต ที่กำลังมาแรงให้หมู่วัยรุ่นวัยทำงานเลยถ้าเพื่อนๆ ได้ดูข่าว ก็จะรู้ว่าหนึ่งในสาเหตุหลักๆ ที่คนส่วนใหญ่คิดสั้น เกิดจากการป่วยเป็นโรคซึมเศร้าซึ่งนั่นไม่ใช่เรื่องที่ดีเลยใช่มั้ยล่ะ และเราก็คงไม่อยากสูญเสียคนที่เรารักไปหรอกจริงมั้ยฉะนั้นวันนี้ขอเข้าสู่โหมดจริงเราจะพาทุกๆ คนไปทำความรู้จักกับโรคซึมเศร้าพร้อมรู้วิธีรับมือกับคนใกล้ตัวที่มีอาการป่วยหรือมีความเสี่ยงที่จะเป็นโรคนี้กันค่ะอาจจะคิดว่าการรับมือนั้นค่อนข้างยากใช่มั้ย แต่จริงๆ แล้วไม่ยากอย่างที่คิดวิธีง่ายๆ แค่เราเข้าใจและเอาใจใส่พวกเขาเท่านี้ก็ช่วยได้เยอะแล้ว จะมีวิธีแบบไหนบ้าง เราไปดูพร้อมๆ กันเลย!
" โรคซึมเศร้า "
ในความรู้สึกของเราโรคนี้เป็นอีกหนึ่งโรคที่น่ากลัวมากๆคงไม่มีใครอยากตกอยู่ในภาวะซึมเศร้าหรอก แต่บางครั้งสถานการณ์หรือความคิดความรู้สึกบางอย่าง มันก็นำพาเราให้เข้าไปอยู่ในโหมดนั้นโรคซึมเศร้าเป็นโรคๆ นึงที่สามารถเกิดขึ้นได้กับทุกๆ คนคล้ายกับโรคทางกายทั่วไปนั่นแหละค่ะ หลายคนอาจจะเข้าใจว่าคนที่ป่วยเป็นโรคนี้ ต้องอ่อนแอ ล้มเหลว หรือไม่มีความสามารถ ไม่ใช่นะ แต่เป็นเพียงการเจ็บป่วยอย่างหนึ่งเท่านั้น ซึ่งสาเหตุส่วนใหญ่ของคนที่มักจะป่วยเป็นโรคนี้คือการสูญเสีย การหย่าร้าง ความผิดหวัง หรือบางคนก็มีอาการป่วยโดยที่หาสาเหตุไม่ได้ถ้าถามว่าโรคนี้มีการรักษามั้ย จริงๆ แล้วก็มีนะคะ คือการรักษาด้วยยา การรักษาทางจิตใจ หรือทั้งสองอย่างรวมกันทั้งนี้ทั้งนั้นควรพาเพื่อนหรือคนในครอบครัวไปพบคุณหมอจะดีกว่าเนอะแต่วันนี้เรามีวิธีง่ายๆ สำหรับคนที่มีคนใกล้ตัวป่วยเป็นโรคนี้มาฝากบางคนอาจจะกำลังหาคำตอบว่าเอ๊ะ! ฉันจะต้องรับมือกับคนที่ป่วยเป็นโรคนี้ยังไงลองหยิบวิธีเหล่านี้ไปทำตามกันดู ไม่ยากอย่างที่คิดค่ะ!
1. ประโยคที่ควร / ไม่ควรพูดกับผู้ป่วยโรคซึมเศร้า
การให้กำลังใจพื้นฐานของคนเรา เริ่มมาจากคำพูดดีๆ แต่ไม่ใช่คำพูดอะไรก็ได้ที่สามารถพูดกับผู้ป่วยที่เป็นโรคซึมเศร้าปกติเวลาเราท้อแท้ แค่เพื่อนบอกให้สู้ๆ เราก็มีแรงฮึดแล้วใช่ป่ะแต่กับคนที่ป่วยเป็นโรคนี้ คำๆ นี้ถือว่าต้องห้ามเลยนะคะคำบางคำฟังแล้วมีกำลังใจ ได้ความรู้สึกที่ดีแต่คำอีกหลายๆ คำก็สามารถทิ่มแทงจิตใจให้เราน้ำตาตกได้ฉะนั้นเราลองมาดูกันหน่อยซิว่าคำพูดแบบไหนที่ควรพูด / ไม่ควรพูดกับผู้ป่วยโรคซึมเศร้าบ้าง
คำพูดที่ควร
– อยากให้ฉันกอดไหม
– เธอไม่ได้อยู่คนเดียวนะ
– เธอสำคัญสำหรับเสมอนะ
– ฉันจะอยู่ข้างๆ เธอนะ
– ฉันอาจไม่เข้าใจ แต่เข้าใจเธอนะ
– ฉันรักเธอนะ
คำพูดที่ไม่ควร
– ลืมๆ มันไปซะเถอะ
– ไม่อยากรู้สึกแบบนี้ ก็เลิกคิดสิ
– ไม่เป็นไรหรอก เดี๋ยวก็ผ่านไป
– จะเศร้าไปถึงไหนกัน
– เข้าใจว่ารู้สึกอย่างไร ฉันก็เคยเป็น
– เลิกเศร้าได้แล้ว
2. ไม่ต้องเอาใจ แค่เข้าใจกันก็พอแล้ว
เรารู้สึกว่าคนที่ป่วยเป็นโรคนี้ เค้าไม่ได้ต้องการให้ใครมาเอาอกเอาใจนะ แต่สิ่งที่ผู้ป่วยต้องการคือความเข้าใจและการเอาใจใส่มากกว่าบางครั้งคุณอาจจะมองว่าสิ่งที่เค้าเจอมันเล็กน้อยมากๆ แต่รู้มั้ยว่าสำหรับเค้าอะ มันไม่ได้เล็กเลยแม้คุณจะไม่อินหรือไม่ได้รู้สึกร่วมไปกับสิ่งที่เพื่อนของคุณรู้สึก แต่การเปิดใจและพยายามเข้าใจความรู้สึกของพวกเขาถือว่าเป็นเรื่องที่สำคัญมากๆอาจจะไม่ต้องถึงขั้นโอ๋ เอาอกเอาใจ หรือทำอะไรที่เป็นพิเศษให้เพียงแค่รับฟัง เปิดโอกาสให้พวกเขาได้พูด ได้ระบายออกมาอย่าพยายามเลี่ยงหรือมองว่าไม่เป็นไรหรอกแค่คุณอยู่ตรงนั้นและคอยรับฟังสิ่งที่พวกเขาอยากระบายในเวลาที่เขาพร้อมที่จะพูดออกมา ก็เป็นสิ่งที่ดีที่สุดแล้ว
3. อย่ามองว่าเค้าเป็นคนป่วย
สิ่งที่ดีที่สุด คืออย่าทำเหมือนเค้าเป็นคนป่วยเพราะนั่นจะยิ่งทำให้เพื่อนหรือคนใกล้ตัวของคุณรู้สึกแย่ อ่อนแอและเป็นภาระแม้คนที่ป่วยเป็นโรคนี้ส่วนใหญ่จะชอบเก็บตัวเงียบ อยู่ห่างไกลผู้คน แต่ถ้าคุณอยากจะช่วยเค้าให้รู้สึกดีอย่ากดดันเค้าหรือพยายามบ่งการชีวิตเค้าให้ทำนั้นทำนี่เอะอะก็ไล่ให้ไปหาจิตแพทย์ ไล่ให้ไปคุยกับครอบครัวแบบนี้จะยิ่งทำให้เค้าเครียดและรู้สึกไม่ดีกับตัวเองมากขึ้น ฉะนั้นแนะนำว่าให้ลองชวนพวกเขาออกจากบ้านดู อาจจะไปดูหนัง ไปเที่ยวต่างจังหวัด ไปช้อปปิ้ง หรือหาเกมสนุกๆ มาเล่นกัน หรือทำกิจกรรมร่วมกันก็ได้ อย่างที่เราบอกนั่นแหละความเข้าใจ การดูแลเอาใจ คือสิ่งที่เค้าต้องการบางทีถ้านึกไม่ออกว่าควรจะทำอะไรยังไงดีลองนั่งข้างๆ เค้า แล้วกอดเค้าสักหน่อย อยู่เป็นเพื่อนเค้าในเวลาที่อ่อนแอแค่นี้ก็พอแล้ว
4. อย่าใช้คำพูดแรงๆ
เวลาเพื่อนอกหัก เรามักจะชอบใช้คำพูดแรกๆ เพื่อเตือนสติให้เพื่อนคิดได้ ซึ่งมันก็ได้ผลทุกครั้ง แต่กับคนที่มีอาการป่วยเป็นโรคซึมเศร้า อย่าแม้แต่จะพูดอะไรแรงๆ ออกมาเด็ดขาดพูดไปก็ไม่ได้ช่วยให้อะไรมันดีขึ้น เพราะงั้นถ้าคุณมีคนใกล้ตัวที่ป่วยเป็นโรคนี้ โปรดหลีกเลี่ยงคำพูดประชดประชัน คำด่าหรือคำพูดแรงๆ ทั้งหลายเพราะคำพูดเหล่านั้นมันเหมือนยิ่งเป็นการตอกย้ำให้พวกเค้ารู้สึกแย่มากขึ้นบางคนฟังแล้วอาจจะถึงขั้นจิตตก เก็บไปคิดมาก จนอาจจะทำร้ายตัวเองได้เลยก็มี ฉะนั้นคำพูดอะไรที่ควรเลี่ยงก็ควรเลี่ยง ลองแว๊บไปดูข้อ 1 อะไรควรพูดไม่ควรพูด ตามนั้นเลยค่ะโยนคำพูดแย่ๆ ทิ้ง เปลี่ยนเป็นคำพูดที่ทำให้เค้ารู้สึกว่าเราเข้าใจเค้าดีกว่าเนอะ
5. อย่าพยายามตัดสินใจอะไรแทนเค้า
หน้าที่ของเราคือเข้าใจ รับฟังและดูแลเอาใจใส่เค้า ไม่ใช่ไปคิดแทนเค้านะคะอย่าพยายามยัดเยียดความคิดของเราไปให้เขาหรือตัดสินใจแทนเขาว่าควรทำอะไรไม่ควระทำอะไรคำพูดที่บอกว่าฉันเข้าใจแกนะมันไม่ใช่ค่ะคุณจะพูดแบบนี้กับเค้าไม่ได้นะ เพราะคุณไม่มีวันเข้าใจในสิ่งที่เค้ากำลังพบเจอก็นี่มันคุณไม่ใช่เค้าไง จะเข้าใจความรู้สึกของเค้าได้ยังไงล่ะ จริงมั้ย สิ่งที่คุณคิดกับสิ่งที่คนเป็นโรคซึมเศร้าคิด มันต่างกัน ฉะนั้นอย่าเอาตัวเองไปตัดสินปัญหาแทนใคร อย่าพยายามยัดเยียดให้เค้าต้องทำแบบนั้นแบบนี้เพียงเพราะคุณคิดว่ามันจะทำให้ชีวิตเขาดีขึ้น เราแนะนำว่าให้คุณอยู่ข้างๆ เค้าและคอยรับฟังเขา ตบไหล่เบาๆ กอดเค้าสักหน่อยเท่านี้ก็เป็นการให้กำลังใจที่เวิร์คมากๆ แล้วเพราะการพูดคุยให้คำปรึกษาเป็นสิ่งที่ผู้ป่วยโรคซึมเศร้าต้องการค่ะ
6. อย่าพยายามแกล้งทำเป็นไม่เห็น
มีหลายครั้งที่เรามักจะเมินเฉยคนที่เครียดหรือมีอาการซึมเศร้า เพราะเรามักจะคิดว่าคงไม่มีอะไรแต่ภายใต้ความไม่มีอะไรนี่แหละ ที่ทำให้เราต้องหันกลับมามองเค้าอีกสักครั้งและใส่ใจความรู้สึกของเค้าให้มากขึ้นรู้มั้ยว่าการแกล้งทำเป็นไม่เห็น ไม่รับรู้ ไม่สนใจในโรคนี้นั่น ยิ่งเป็นการตอกย้ำกับผู้ป่วย หรือคนที่กำลังเครียดว่านี่มันไม่ใช่เรื่องใหญ่บางคนมองว่าคนเหล่านี้คิดมากไปเองรึเปล่าการแสดงออกแบบนี้ไม่เพียงแต่จะทำให้สถานการณ์เลวร้ายขึ้น ยังทำให้คนที่เป็นโรคซึมเศร้ารู้สึกดำดิ่งหนักกว่าเดิมอีกเพราะฉะนั้นวันนี้เปลี่ยนความคิดใหม่เนอะถ้าคุณมีคนใกล้ตัวที่ป่วยเป็นโรคนี้ ช่วยยอมรับและเข้าใจในความเจ็บปวดและอาการป่วยทางจิตใจของเค้าคนนั้นสักหน่อยเถอะ แม้คุณจะช่วยอะไรไม่ได้มากก็ตาม แต่แค่รับฟังและอยู่ข้างๆ เท่านี้ก็เกินพอแล้ว
7. โรคนี้รักษาได้ แต่ต้องให้เวลาเค้าสักหน่อย
อย่างที่เราบอกข้างต้นว่าโรคนี้มีทางรักษาหายไม่ว่าจะทานยาหรือพูดคุยกับจิตแพทย์ แต่ทั้งนี้ทั้งนั้นเราก็ควรให้เวลาคนที่เป็นโรคซึมเศร้าสักหน่อยไม่ใช่ว่าปุ๊บปั๊บจะให้เค้าไปหาหมอเลย เร่งให้เค้ารีบรักษา สั่งให้เค้ากินยาหรือบังคับให้เค้าทำอย่างนั้นอย่างนี้ ก็ไม่ใช่ป่ะ! ของแบบนี้มันต้องค่อยๆ เป็นค่อยๆ ไปนะคะวันนี้ถ้าคุณตัดสินใจว่าจะสู้ไปพร้อมๆ กับเค้าแล้ว จับมือกันไปให้ถึงเส้นชัยค่ะเมื่อถึงวันที่กำลังใจเค้ามีมากพอ วันนั้นคุณค่อยพาเค้าไปพบแพทย์ก็ได้ แต่ก็ต้องเลือกใช้คำพูดที่ไม่ทำให้เค้ารู้สึกแย่หรือรู้สึกว่ากำลังถูกผลักไสนะเราเชื่อว่าอะไรๆ มันจะต้องดีขึ้น ฉะนั้นเป็นกำลังใจให้นะคะ
สำหรับคนที่ป่วยเองหรือมีคนใกล้ตัวที่ป่วยเป็นโรคนี้ เราคงพูดอะไรมากไม่ได้ นอกจากเป็นกำลังใจให้นะคะ แม้ว่ามันจะยากสักหน่อยกว่าเราจะข้ามช่วงเวลาที่แสนเจ็บป่วยไปได้ แต่เราเชื่อว่าถ้าเรามีแรงและพยายามมากพอ สักวันนึงเราจะต้องมีความสุขค่ะ สำหรับคนที่ต้องคอยดูแลคนที่เป็นโรคซึมเศร้า อย่าลืมดูแลตัวเองด้วยนะ อย่าจมดิ่งลงไปตามผู้ป่วย ไม่งั้นจะแย่กันหมดก็หวังว่าบทความในวันนี้จะมีประโยชน์ต่อเพื่อนๆ หลายๆ คนนะคะ สวัสดีค่ะ
Cr. ทำความรู้จัก "โรคซึมเศร้า" และวิธีการดูแล ฟื้นฟู จิตใจ
https://www.sanook.com/health/721/
Cr. 5 วิธีปฏิบัติเมื่อคนใกล้ตัวเป็น 'โรคซึมเศร้า' เราควรทำอย่างไรดี
https://www.mangozero.com/how-to-deal-with-depression-people/
Cr. 8 วิธีช่วยเหลือผู้ป่วยโรคซึมเศร้าที่ได้ผล
https://bit.ly/2k2wkGw
