อาการปวดท้องเมนส์ ข้อควรรู้ปวดแบบไหนควรไปหาหมอ บรรเทายังไงให้หายปวด ? | บทความของ chollychon

โอ๊ยย เจอกันทุกเดือนเลยนะ!! T^T สำหรับผู้หญิงอย่างเราที่มีประจำเดือน มองตาก็คงจะพอเข้าใจหัวอกกันแล้วว่าทุกเดือนต้องเจอกับอะไร เพราะน้องเมนส์ที่(ไม่)รัก มักจะมาพร้อมกับอาการเจ็บปวด ทำให้ไม่สบายตัว อยากรู้เหมือนกัน ทำไม๊ทำไมถึงต้องปวดมันทุกเดือน บทความนี้เราเลยตามไปเก็บข้อมูลมาฝากสาวๆ กัน ถ้าปวดท้องแป๊บ ๆ แล้วหายคงไม่เป็นไร แต่ถ้าเกิดใครปวดมาก ๆ จนรบกวนการใช้ชีวิตประจำวันอาจจะต้องตามดูอาการ และปรึกษาคุณหมออีกที ก่อนอื่นเราต้องไปทำความเข้าใจเกี่ยวกับ อาการปวดท้องเมนส์ กันก่อนดีกว่า จะได้ดูแลรักษาตัวเองได้ถูกจุด

✹✹✹✹✹✹✹✹✹✹✹✹✹✹✹✹✹✹

สาเหตุของการปวดประจำเดือน

ในช่วงที่เมนส์มาบางครั้งมักจะมากับอาการปวดท้องแบบหน่วง ๆ หรือปวดเกร็ง บางคนเป็นไม่มาก ส่วนบางคนเป็นหนักและมีอาการอื่น ๆ อย่างปวดหลัง ปวดหัว คลื่นไส้อาเจียน เหงื่อออก ท้องเสีย หรือท้องอืดร่วมด้วย อาการปวดประจำเดือนเหล่านี้เกิดขึ้นได้ยังไง? มาทำความเข้าใจไปพร้อมกันเลย

น้องเมนส์คือเยื่อบุโพรงมดลูกที่หลุดออกมากลายเป็นประจำเดือน อาการปวดท้องเมนส์เกิดขึ้นจากตรงนี้ด้วยเหมือนกัน ในช่วงที่เป็นเมนส์สารที่ออกฤทธิ์คล้ายฮอร์โมน อย่าง " โพรสตาแกลนดิน " ( Prostaglandin ) จะก่อตัวขึ้นที่เยื่อบุโพรงมดลูก และเจ้าสารตัวนี้จะทำให้กล้ามเนื้อบีบตัวและหดเกร็ง บางครั้งอาจจะทำให้เกิดอาการคลื่นไส้ ท้องเสียไปด้วย และความรุนแรงของอาการปวดท้องเมนส์ จะขึ้นอยู่กับว่าร่างกายหลั่งสารตัวนี้มากน้อยขนาดไหนนั่นเอง

อาการปวดประจำเดือน มีกี่ประเภท ?

ในทางการแพทย์ แบ่งอาการปวดประจำเดือนเป็น 2 ประเภท คือ ปวดประจำเดือนประเภทปฐมภูมิ ( Primary Dysmenorrhea ) ที่พบบ่อย และ ปวดประจำเดือนประเภททุติยภูมิ ( Secondary Dysmenorrhea )

อาการปวดประจำเดือนประเภทปฐมภูมิ

( Primary Dysmenorrhea ) เป็นอาการปวดท้องเมนส์ที่พบบ่อย มีสาเหตุมาจากเยื่อบุโพรงมดลูกผลิตสารโพรสตาแกลนมากเกินไป ทำให้กล้ามเนื้อบีบรดและหดตัวอย่างแรง

อาการปวดประจำเดือนประเภททุติยภูมิ

( Secondary Dysmenorrhea ) อาการปวดท้องเทนส์ประเภทนี้จะ มีสาเหตุมาจากภาวะความผิดปกติของมดลูกและอวัยวะสืบพันธุ์อื่น ๆ สามารถเกิดขึ้นได้หลายสาเหตุอย่างเช่น เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ เยื่อบุมดลูกเจริญภายในกล้ามเนื้อมดลูก เนื้องอกมดลูก ภาวะอุ้งเชิงกรานอักเสบ ภาวะมดลูกตีบ

อาการปวดประจำเดือนแบบไหน ควรไปหาหมอ ?

ทำความเข้าใจอาการปวดท้องเมนส์มาแล้ว เราพอรู้มาแล้วว่าสาเหตุของอาการปวดท้องเมนส์เกิดจากอะไร และเป็นอาการปกติที่สามารถเกิดขึ้นได้ในช่วงที่เป็นมีประจำเดือน แต่ถ้าเกิดมีอาการปวดมากเกินจนรบกวนชีวิตประจำวัน หรือมีอาการเหล่านี้ ควรไปหาหมอเพื่อตรวจเช็กสุขภาพอีกทีนะคะ

อาการปวดท้องเมนส์ที่ควรไปหาหมอ

เมื่อทานยาแล้วแต่ยังไม่หายปวด
เมื่อมีอาการปวดท้องเมสน์มากขึ้นทุก ๆ เดือน
เมื่อมีอายุมากกว่า 25 ปี มีอาการปวดประจำเดือนอย่างรุนแรงเป็นครั้งแรก
เมื่อปวดประจำเดือนพร้อมกับมีไข้สูง อาเจียน เป็นลม
เมื่อมีอาการท้องเสียท้องร่วงอย่างรุนแรง
เมื่อเลือดประจำเดือนไหลออกมามากกว่าปกติ ต้องเปลี่ยนผ้าอนามัยทุกชั่วโมง
เมื่อรู้สึกปวดท้องน้อย ถึงแม้จะไม่มีประจำเดือนมา
เมื่อมีอาการตกขาวมีกลิ่น มีอาการคันบริเวณปากช่องคลอด
เมื่อเลือดประจำเดือนมีสีแปลกไปจากปกติ

ปวดประจำเดือน เสี่ยงเป็นโรคอะไรบ้าง?

สำหรับอาการปวดประจำเดือนประเภททุติยภูมิ หรือปวดท้องเมนส์หนักมากจนรบกวนการใช้ชีวิตประจำวัน อาการปวดประจำเดือนหนัก ๆ อาจจะเป็นสัญญาณเตือนของโรคเหล่าเหล่านี้

เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่ ( Endometriosis ) ภาวะที่มีเยื่อบุโพรงมดลูกเกิดขึ้นที่อวัยวะอื่นหรือบริเวณอื่นที่ไม่ใช่ภายในโพรงมดลูก
เนื้องอกมดลูก โดยเฉพาะเนื้องอกมดลูกชนิดใต้เยื่อบุโพรงมดลูก ( Submucous myoma ) เนื้องอกชนิดไม่ร้ายและพบได้บ่อย จะทำให้มดลูกบีบตัวมากขึ้น เพื่อขจัดสิ่งที่ขัดขวางการหดรัดตัวภายในโพรงมดลูก
การมีพังผืดในช่องท้อง พังผืดที่อาจจะเกิดจากผลของการผ่าตัดคลอด หรือการผ่าตัดเข้าช่องท้องมาก่อน หรือมีการอักเสบในอุ้งเชิงกรานและช่องท้อง ก่อให้เกิดพังผืดที่มีการดึงรั้งมดลูก
ปากมดลูกตีบ ( Cervical stenosis ) ทำให้เลือดประจำเดือนไหลออกจากโพรงมดลูกไม่สะดวก จนทำให้ปวดท้องเมนส์มากขึ้นได้
ความผิดปกติของโครงสร้างทางกายภาพในอวัยวะสืบพันธุ์ ( Obstructive malformation of the genital tract ) จากโครงสร้างที่ผิดปกติอาจจะทำให้ประจำเดือนไหลออกมาไม่ได้ ทำให้ปวดประจำเดือนมากขึ้น

ปวดประจำเดือนควรทน หรือกินยา?

หากเป็นอาการปวดที่เป็นการปวดประจำเดือนโดยปกติ มักจะเริ่มปวดก่อนมีประจำเดือนเล็กน้อย ปวดจนถึง 24-48 ชั่วโมงหลังมีรอบเดือน และจะค่อยๆ หายปวดไปเอง หากอาการเช่นนี้สาวๆ ไม่จำเป็นต้องกินยาอะไรค่ะ เพราะเป็นอาการปวดที่พอทนได้ ยังสามารถใช้ชีวิตได้ปกติ แต่ถ้าทนไม่ไหวจริงๆ จนต้องต้องใช้ยา ก็อาจจะแค่ทานพาราเซตามอล 1-2 เม็ด ในช่วงที่มีประจำเดือนเท่านั้นนะคะ

อย่าลืมสังเกตตัวเอง หากมีอาการปวดประจำเดือนหนักมากจนต้องรับประทานยาแก้ปวด ยาแก้อักเสบเป็นประจำ ปวดจนมีผลกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวัน ก็น่าจะต้องสงสัยได้ว่าอาจจะมีโรคซ่อนอยู่ภายในช่องท้องของเรา ควรรีบไปพบแพทย์ด่วนๆ ค่ะ

How to บรรเทาอาการปวดประจำเดือน มีวิธีอะไรบ้าง ?

สำหรับอาการปวดท้องเมนส์แบบปกติทั่วไป เราสามารถรักษาและป้องกันได้ด้วยตัวเอง แบบไม่ต้องเพิ่งการกินยาด้วยนะ ถ้าเกิดเพื่อน ๆ มีอาการปวดท้อง ปวดตัวในช่วงเป็นเมนส์ ลองบรรเทาด้วยวิธีเหล่านี้ดูค่ะ

ใช้กระเป๋าน้ำร้อนประคบท้องน้อยและช่วงหลัง

ความอุ่นของกระเป๋าน้ำร้อนจะช่วยให้กล้ามเนื้อที่ตึงมีการผ่อนคลายลง สาวๆ ลองนำกระเป๋าน้ำร้อนมาประคบครั้งละประมาณ 3 - 5 นาที จนกว่าอาการปวดท้องจะดีขึ้น วิธีนี้เป็นอีกหนึ่งวิธีที่ลดอาการปวดได้พอ ๆ กับการกินยาเลย

นวดบริเวณท้องน้อย

วิธีนี้ก็เป็นอีกหนึ่งวิธีที่ช่วยให้กล้ามเนื้อผ่อนคลายลง ลองนวดวนเป็นวงกลม บริเวณท้องน้อยเบา ๆ จะช่วยคลายอาการตึงของกล้ามเนื้อลงไปได้ค่ะ

ออกกำลังกายเบา ๆ เพื่อลดอาการปวด

เราสามารถออกกำลังกายแบบไม่หักโหม ในช่วงที่เป็นเมนส์ได้ด้วยเหมือนกัน อย่างการเดินเร็ว เล่นโยคะในท่าง่าย ๆ การออกกำลังกายเหล่านี้จะช่วยกล้ามเนื้อมีความยืดหยุ่นลดอาการปวดเกร็งไปได้

ทานอาหารที่มีประโยชน์ คุณสมบัติช่วยลดอาการปวดเกร็ง

การเลือกทานอาหารก็มีส่วนช่วยบรรเทาอาการปวดท้องเมนส์ได้ด้วยเหมือนกัน ลองเลือกทานอาหารที่มีแมกนีเซียม อย่าง ผักโขม ตำลึง กล้วย เพราะแมกนีเซียมมีส่วนช่วยลดอาการปวดเกร็งในช่องท้อง อาหารที่ควรเลี่ยงในช่วงมีประจำเดือน คืออาหารที่มีไขมันสูง อาหารรสเค็มหรือหวานจัด และเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ คาเฟอีน ก็ควรเลี่ยงด้วยค่ะ

จิบชาอุ่นๆ

มีงานวิจัยระบุว่ามีชาหลายชนิดที่มีคุณสมบัติช่วยลดอาการปวดได้ เช่น ชาคาโมมายล์, ชาเขียวอู่หลง, ชาเปปเปอร์มินต์ หรือจะเป็นเครื่องดื่มร้อน เช่น น้ำผึ้งผสมมะนาว หรือน้ำขิง เป็นต้น แต่ควรดื่มในปริมาณที่เหมาะสม ไม่มากจนเกินไป เพราะหากดื่มน้ำหรือชามากเกินไปอาจทำให้ปวดปัสสาวะบ่อยขึ้น และทำให้ปวดท้องเพิ่มขึ้นได้ ( ขอบคุณแหล่งอ้างอิงข้อมูลจาก รพ.วิมุต )

ใช้แผ่นแปะแก้ปวดท้องประจำเดือน

เดี๋ยวนี้มีสิ่งอำนวยความสะดวกมากมาย ที่เกิดมาแก้ปัญหาต่างๆ ของคนเรา อาการปวดท้องประจำเดือนก็เช่นกัน เรามีแผ่นแปะแก้ปวด ที่แค่แปะลงไปก็ช่วยบรรเทาอาการปวดได้ ตัวแผ่นแปะจะมีอุณหภูมิร้อนคล้ายๆ กับการประคบกระเป๋าน้ำร้อนแต่สะดวกกว่ามาก แปะทับลงไปบนกางเกงในของเราให้อุ่นบริเวณท้องน้อย ช่วยให้ผ่อนคลายลดอาการปวดเกร็งได้เช่นกัน

ทำให้ตัวเองให้รู้สึกผ่อนคลาย

ในช่วงมีประจำเดือน นอกจากเราจะไม่สบายตัวแล้วยังมีอาการหงุดหงิดง่ายอีกด้วย สาวๆ จึงควรทำให้ตัวเองรู้สึกผ่อนคลาย สบายตัวที่สุด เช่น ใส่เสื้อผ้าสบายๆ ไม่รัดรูปไป , จัดที่นอนให้อุ่นนุ่มสบาย , อยู่ในอุณหภูมิที่ไม่ร้อน รวมถึงหากิจกรรมอย่างการดูหนัง ฟังเพลง ให้สบายใจจะได้ไม่ไปโฟกัสความรู้สึกไม่สบายตัวที่เกิดขึ้น

หลีกเลี่ยงการยกของหนัก

นอกจากจะปวดประจำเดือนแล้ว ร่างกายเรายังเสียเลือดมากอีกด้วย ฉะนั้นในช่วงรอบเดือน ไม่ควรทำกิจกรรมใช้แรงหนักๆ ไม่ว่าจะเป็น การยกของหนัก , การออกกำลังกายที่ใช้แรงเยอะๆ หรือการอยู่กลางแจ้งนานๆ เพราะจะทำให้ยิ่งไม่สบายตัว และอาจเกิดเจ็บป่วยตามมาให้เป็นหนักขึ้นได้

นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ

ช่วงรอบเดือนร่างกายของเราจะรู้สึกอ่อนแรง สาวๆ จึงควรนอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ หากนอนน้อย จะยิ่งทำให้ร่างกายไม่กระปรี้กระเปร่า ถ้าเราฝืนใช้ร่างกายหนักๆ ในช่วงนี้อาจจะเป็นลมเป็นแล้งไปได้ง่ายๆ เลยนะ

การฝังเข็มระงับปวด

อีกวิธีที่ใช้เทคนิคทางการแพทย์เข้าช่วย ก็คือการฝังเข็มระงับปวด เป็นการฝังเข็มเพื่อกระตุ้นการทำงานของส่วนต่างๆ ในร่างกาย ช่วยให้ระบบเลือดไหลเวียนได้ดีขึ้น มดลูกคลายตัวจากการบีบรัด ป้องกันอาการปวดประจำเดือนหรือช่วยให้อาการปวดประจำเดือนไม่รุนแรงมากนัก

✹✹✹✹✹✹✹✹✹✹✹✹✹✹✹✹✹✹

ทำความรู้จักกับ อาการปวดท้องเมนส์ สิ่งที่ชาวเรามนุษย์เมนส์ต้องได้เจอกันเป็นปกติทุกเดือนแล้ว สาวๆ คงพอจะสังเกตตัวเองกันออกแล้วใช่ไหมคะ ถ้าเมื่อไรที่รู้สึกมีอาการไม่ปกติ ปวดท้องเมนส์หนักมาก ประจำเดือนมาเยอะผิดปกติ อย่านิ่งนอนใจ! ลองเข้าไปพบแพทย์ปรึกษาขอคำแนะนำจากคุณหมอกันดูนะคะ จะได้รักษาและดูแลตัวเองได้อย่างทันท่วงที เรื่องสุขภาพแบบนี้รอไม่ได้ ต้องดูแลตัวเองให้ดีนะคะทุกคน

ส่วนวันนี้ขอตัวไปก่อนแล้ว แล้วเจอกันใหม่ในบทความหน้า บ๊ายบายค่ะ >0<

ขอบคุณภาพประกอบจาก : freepik , thermaplast

ขอบคุณแหล่งอ้างอิงข้อมูลจาก : รพ.ไทยนครินทร์ , รพ.เปาโล

บทความแนะนำ